Heilig(e) land lopers ?
Israël wordt jaarlijks door honderdduizenden (gelovige) toeristen bezocht. Ook wel ‘heilige landlopers’ genoemd. Wat zoeken ze toch in dit land ? Een stukje heiligheid, iets dat uitstijgt boven het gewone? Wil men lopen in de voetsporen van Jezus of zoekt men inspiratie in bekende Bijbelse plaatsen ?
De Israëlische politiek is dikwijls niet heilig in onze ogen. En de heilige plaatsen zijn dat door de commercie evenmin. De plek waar Jozua de zon en de maan gebood stil te staan of de plek waar de ark op de ossenkar stond, passeer je nu per auto. Hoe beleef je dit land: als toerist of als pelgrim ? Kijkend naar de historie of ook kijkend naar het huidige Israël in al zijn schakeringen?
‘Heilig’ - ‘kadosj’ in het Hebreeuws - betekent in de Bijbelse zin van het woord : afgezonderd zijn, apart gesteld voor de dienst aan God. Het vaatwerk voor de tempel was geheiligd voor de dienst in de tempel. Het volk Israël is een heilig volk, apart gezet voor de dienst aan God (niet béter dan een ander volk). Wij spreken van geheiligde tijd (sjabbat !), plaats en ruimte.
Voor veel Joden is er een oplopende gradatie van heiligheid: buiten de grenzen van het land Israël is het minst heilig, daarna buiten Jeruzalem. Jeruzalem is heilig en de tempelberg is het meest heilig. Op deze plek, waar het ‘heilige der heiligen’ heeft gestaan mag een orthodoxe Jood niet komen. Alleen de hogepriester zou daar mogen komen.
Christenen bezoeken de plaatsen waar Jezus is geweest en wonderen heeft gedaan. De omgeving waar zich iets heeft voorgedaan geeft de band met het verleden weer. De Protestanten voelen zich meestal aangesproken in de Graftuin, de Katholieken ervaren meer in de Heilig Grafkerk. Het landschap van Israël inspireert en geeft religieuze ervaringen. Na een bezoek aan Israël lees je de bijbel anders, een bezoek kan verrijkend zijn voor je geloof.
Israël is een land waar veel heilig én onheilig is. Waar haat én liefde is, oorlog én vrede, waar onrecht én gerechtigheid gedaan wordt. Joden gaan nog steeds op ‘aliya’ naar Israël. Ze zoeken veiligheid of willen als Jood leven tussen Joden. Hier zijn overal synagogen te vinden en koosjer voedsel, en de godsdienst is ondanks de secularisering, niet dood. Zijn Israël en Jeruzalem heilig ? Iedereen ziet dat anders. Eén ding is zeker, het is een land waarin grote en belangrijke dingen zijn gebeurd. Dat merk je en dat laat je niet onberoerd !
Sippy Klercq
Provinciale Werkgroep Kerk en Israël Utrecht
gepubliceerd 2015