Classicale Werkgroep
Kerk en Israël Utrecht

Als de mens ter wereld komt
Houdt hij zijn handen vast gesloten,
Waarmee hij als het ware aangeeft:
De hele wereld behoort mij toe
Ik zal haar in bezit nemen.
Als de mens echter uit de wereld scheidt
Dan zijn zijn handen uitgestrekt,
Waarmee hij als het ware aangeeft:
Ik heb in de wereld niets verworven
Wat ik mee kan nemen in het graf

(Kohelet rabba 5:14)

Begin januari moesten wij afscheid nemen van een lid van de werkgroep Kerk & Israël: Ton Migo overleed op 9 januari en zij werd begraven op 14 januari. Alle leden van de werkgroep waren er, en niet alleen omdat Ton had aangegeven dat ze dat erg op prijs stelde. Er waren veel, heel veel mensen in de afscheidsdienst. De liturgie daarvan was haar laatste cadeau aan ons allen.
Ik weet zeker dat ik die dienst nooit vergeten zal. De teksten, de liederen, een gedicht dat ze zelf geschreven had: allemaal heel zorgvuldig en zorgzaam gekozen.
Maar het is vooral één beeld dat me bijblijft: bij het begin van de dienst werden eerst zeven kaarsen aangestoken in een menora.
De kandelaar die in de Joodse traditie bij de tempelattributen behoort, en waarvan in Exodus 25 beschreven staat hoe ze gemaakt moest worden, en hoe de olie voor de lamp bereid diende te worden. De kandelaar ook waarvan het licht niet gedoofd mocht worden. Eeuwigbrandend.

En vanuit het licht van de menora in die dienst, werd de paaskaars aangestoken.
Dat liet ze ons weten, die 14e januari. ‘Ik ben er niet meer om er met jullie over te praten, maar ik kan het nog één keer laten zien. Weet, dat het licht van de paaskaars alleen maar kan branden, omdat er eeuwigdurende vlammen in Israël zijn: zeven stuks, het getal van de volheid, van alle volkeren.’
Ik zal het niet vergeten, Ton. Dankjewel voor die nalatenschap.


Annelies Bouwman-Meeuse


gepubliceerd 2004