Mimoena
De dag na Pesach vieren de Joodse Marokkanen feest: Mimoena!
Deze traditie is een herinnering aan de sterfdatum van Dajan Rabbi Maimon, de vader van de bekende Joodse geleerde Maimonides.
Rabbi Maimon ben Josef leefde in de 12e eeuw in Cordoba, Andalusië. Hij was een beroemd arts, Tora-commentator en dajan (rechter bij het rabbinaat). Op verzoek van sultan Moulay Ismael ging hij in 1160 naar Marokko vanwege de vele ziekten die er heersten. Maimon woonde vijf jaar in Fes, waar hij veel kon betekenen bij de problemen die er waren tussen Joden en moslims.
Daarna vertrok hij naar Israël en Egypte, waar hij kort daarna overleed.
Marokkaanse Joden zijn er trots op dat Maimon en zijn familie in Marokko gewoond hebben. Daarom wordt zijn overlijdensdag door Marokkaanse Joden altijd herdacht, of ze nu in Fes, Jeruzalem of Amsterdam wonen.
Mimoena wordt door Marokkaanse Joden samen met moslim-buren gevierd als lentefeest en als verbroederingsfeest.
Mimoena wordt gevierd met een feestmaaltijd. Alles wat op de tafel ligt heeft een symbolische betekenis, zoals bij de sedermaaltijd met Pesach. Het zijn natuurproducten en hebben met vruchtbaarheid te maken.
Maar hoe kom je direct na het eind van Pesach aan een feestmaaltijd met ingrediënten die je met Pesach niet in huis mag hebben? In het verleden begonnen moslims tijdens Pesach met de voorbereidingen voor Mimoena, door bv. speciaal brood – moefleta - te bakken. Zodra Pesach was afgelopen, werd dat bij de ingang van de Joodse wijk gelegd.
Dit tekent de relatie tussen moslims en Joden in Marokko. De Joden zijn volledig geïntegreerd. Bij een Mimoena-viering in het Amsterdamse Stadhuis zegt wethouder Ahmed Aboutaleb, zelf van Marokkaanse afkomst, in zijn toespraak: “Discriminatie is voor mij een begrip dat ik pas in Nederland heb leren kennen.”
De Joodse en islamitische gasten worden bij die viering hartelijk verwelkomd met melk en met dadels gevuld met walnoot. Ook krijgen ze een moefleta, een plat broodje met boter en honing. Een ensemble speelt enthousiast Marokkaanse muziek.
De sprekers worden afgewisseld met een modeshow van schitterende kaftans. Een Mimoena-lentebruid wordt rondgedragen op een overkoepelde troon. Bij de tafel met zoete tractaties en gerechten uit de Joods-Marokkaanse keuken wordt de betekenis van de Mimoena-schotel uitgelegd.
Terwijl opzwepende muziek klinkt, wordt er gegeten, gepraat en gedanst.
Mimoena is een prachtige gelegenheid voor Joden en moslims om elkaar en elkaars religieuze achtergronden beter te leren kennen. Een feest om in ere te houden!
Martha Alderliesten
gepubliceerd 2004