Luk 2 vs 21: Hij werd besneden en kreeg de naam Jezus.
Besneden, dat wil zeggen, hij werd opgenomen in het Verbond, het verbond tussen de Eeuwige en Abraham. Dat verbond is lang geleden gesloten en sindsdien horen ze bij elkaar, zijn ze verbonden, de Eeuwige en Abraham.
En al wie bij Abraham hoort, mag er ook bij horen. Elke zoon in Israël geboren werd en wordt besneden: hij hoort er bij, bij het volk en dus bij de Eeuwige. Zo ook Jezus. Jozef en Maria laten hun zoon besnijden, hij hoort er ook bij, hij maakt zo deel uit van het volk, hij is zo verbonden met God en dus met het volk van God.
Een van de belangrijkste voorbeelden van een verbond is het huwelijk. Een verbond tussen twee mensen die samen verder gaan omdat ze bij elkaar horen. Daarin steunen ze elkaar, ze zorgen voor elkaar, ze dienen elkaar. Daar is geen plaats voor marktwerking, want marktwerking is het andere uiterste, het tegengestelde van het verbond. Op de markt zoek je wat je nodig hebt, je koopt het en betaalt ervoor, en daarmee uit. De ander van wie je koopt is als mens onbelangrijk, anoniem, inwisselbaar.
Het is niet goed voor een mens om alleen in marktrelaties te leven, we kunnen er ook niet tegen. In winkels waar we vaker komen kennen we de mensen, en zien we ze als mens, niet alleen als verkoper of klant.
In de zorg, in het onderwijs wordt tegenwoordig ook verkondigd dat marktwerking zo goed is, maar als dat betekent dat leraar en leerling, patiënt en verpleger elkaar niet meer als mens ontmoeten, dan ontspoort de zaak helemaal, dan verkilt de maatschappij en is er geen leven meer.
In een verbond wordt de mens weer mens, in de ontmoeting met de ander. Elkaar bijstaan, er voor elkaar zijn, niet omdat die aandacht gekocht is, maar omdat je mens wilt zijn.
Jezus: zijn naam betekent ‘verlossing’. Hij heeft laten zien wat verbond betekent, leven in verbondenheid. Daarmee heeft hij verlossing gebracht aan de mensen die hij ontmoette, en heeft hij de mensen geleerd hoe je verlost: door liefde, aandacht en zorg. Daarmee verlos je en daarmee word je verlost.


Wybrand Ganzevoort

© Provinciale Werkgroep Kerk en Israël Utrecht
gepubliceerd 2018