Vaak wordt Israël geassocieerd met onrecht en geweld. In Nederland willen we graag helpen, “bruggen bouwen”, bijdragen aan recht en verzoening. Minder bekend is dat er in Israël ook honderden Israëli's mee bezig zijn: vrouwengroepen, ex-militairen, gemengde Joods-Arabische groepen, soms heel bescheiden, soms indrukwekkend, gedreven door eigen ervaringen. Ik wil er enkele van noemen.
“Rabbi's for Human Rights” noemt zich 'de religieuze stem van het geweten van Israël'. Het zijn rabbijnen van verschillende religieuze stromingen, die opkomen voor sociale rechtvaardigheid in Israël, en voor rechten van Palestijnen in Palestijnse gebieden. Ze treden op tegen schending van mensenrechten. Die, benadrukken ze, zijn in strijd met Joodse tradities van medemenselijkheid en morele verantwoordelijkheid. Ze voeren rechtszaken, brengen rapporten uit en doen mee aan demonstraties. Daarnaast streven ze naar meer interreligieuze dialoog. (www.rhr.org.il/eng/)
“Physicians for Human Rights” helpt gedetineerden, illegalen en Bedoeïenen in Israël. In de Palestijnse gebieden bezoeken ze dorpen en vluchtelingenkampen. In samenwerking met
Palestijnse medici verlenen ze gratis zorg aan de bevolking. Tevens pleiten ze voor bewegingsvrijheid voor medici. Israëlische artsen, apothekers, verpleegkundigen en specialisten zijn hierbij aangesloten. Ze maken rapporten op over slechte medische situaties. (www.phr.org.il/default.asp?PageID=4)
Het “Public Committee against Torture in Israel” verzet zich tegen martelpraktijken bij verhoor van gevangenen. Het geeft bekendheid aan gevallen van marteling door Israëli's, maar ook door Palestijnen. (http://www.stoptorture.org.il/en/)
“Checkpoint Watch”: zo'n vierhonderd vrouwen houden regelmatig toezicht op soldaten bij controleposten, om hierdoor misdragingen in te perken. Ze rapporteren over hun bevindingen en geven klachten door aan de militaire leiding. (http://www.machsomwatch.org/en)
De “Combatants for Peace” hebben een ander doel. Het is een groep van vroegere vijanden: ex-militairen en Palestijnen, meestal ex-gevangenen. Een beweging van ex-strijders, die zich inzet voor een geweldloze beëindiging van het Israëlisch-Palestijns conflict. Ze spreken samen voor scholieren en soldaten. (http://cfpeace.org/)
Zo zijn er tientallen, heel verschillend van doelstelling, die het Joods-democratisch karakter van hun staat helpen hooghouden.
Natuurlijk zijn er ook de ontmoetingsinitiatieven. Daarvan kennen we er wel een aantal. Ik noem er hier één, een jongereninitiatief: “Re'oet / Sedaka” (Hebreeuws en Arabisch voor “Vriendschap”), een zeer krachtige groep Joodse en Palestijnse scholieren die kennis van en begrip voor elkaar wil bevorderen. Wekelijks werken ze in gemengde groepjes aan het opsporen van eigen vooroordelen.
Zo worstelt de Joods-democratische staat Israël met en in een situatie, die veel geweld en onrecht veroorzaakt.
Machteld de Goederen
gepubliceerd 2012