Getroffen worden door een opmerking, dat we kunnen leren door met elkaar in gesprek te blijven ondanks felle woordenwisselingen of grof geweld bij gebrek aan woorden. Soms kunnen we alleen maar roepen dat het veel pijn doet of gedaan heeft. Hoop en verwachting geeft het als de veroorzakers van die pijn aangesproken kunnen worden op hun verantwoordelijkheid. Wanneer dat effectief gebeurt, komt de weg vrij voor een nieuwe toekomst. Maar we moeten dat wel willen zien en elkaar de ruimte geven. Te vaak zijn we blijkbaar opgesloten in wat we voelen ‘niet te kunnen’ en ‘waarom zouden we het anders doen’? Probeer het eens!
Een recent voorbeeld voor dat ‘opgesloten zitten’ was voor mij een verkennend gesprek met de rector van de universiteit voor de opleiding van predikanten. Het onderwerp was het gevoelen in kringen van Kerk en Israël dat het echt noodzakelijk is meer aandacht te geven aan het vak Judaïca en dit inbedden in de universiteitsstructuur. Daarover heerst grote bezorgdheid. In het gesprek bleek dat ‘terugkoppeling vanuit de gemeente op prijs gesteld werd’. Het leverde mij inzicht op over de ruimte die er is na de synodale besluitvorming van tien jaar geleden. De synode heeft toen in de IP-nota het besluit vastgelegd om in de predikantenopleiding ‘Israël een blijvende plaats te geven, zowel in het curriculum als in de programma's van na- en bijscholing’. Dat was een ontdekking.
Daarna ga je toch op een andere wijze naar de uitwerking van dit onderwerp kijken. Maar na die ontdekking komen ook nieuwe vragen boven als: ‘wat maakte dat wij niet werden geïnformeerd?
En hoe kan het dat er ondanks intensief contact er kennelijk géén echte vooruitgang is geboekt?’
Protestanten en Rooms-Katholieken konden niet altijd met elkaar overweg, maar ze hebben ieder voor zich toch de relatie tot Israël gevonden. En ondanks allerlei verschillen nemen ze het ook voor elkaar op. Ze zijn tenslotte familie van elkaar. Zo zijn ook Joden familie, belangrijke familie!
Het verleden leert ons hoe verschillende gemeenschappen in (nieuwe) steden, vanuit hun beleving van stad, volk en cultuur, met elkaar leven en van elkaar leren. Maar kennelijk leren we alleen vanuit de eigen traditie en vaak weten we niet wat de fundamenten zijn van de andere tradities, b.v. de Joodse. Dat zal niet direct veranderen en dat zijn we ons ook niet altijd bewust. Dat is goed zo! Of zouden we daarover verwonderd moeten zijn?

Bernard Dijkdrenth


© Provinciale Werkgroep Kerk en Israël Utrecht