Ja, ‘het koninkrijk Gods is nabijgekomen’ dat is de kernboodschap van Jezus.
Nee, deze boodschap is niet uniek.

Michael Kogan, een orthodoxe Jood, zegt in zijn boek Opening the Covenant:

Het thema van het Koningschap Gods is een essentieel deel van het geloof van het oude Israël en van het latere Jodendom. Soms werd er historisch en concreet over gesproken, bijvoorbeeld in de tijd van de koningen of van de Makkabeeën; soms mythischer, niet zo politiek, alsof het Koninkrijk meer voor de eindtijd is, zoals dat gebeurde in de tijd van ballingschap en diaspora, toen Israël helemaal geen politieke macht had.
Maar Israël heeft zichzelf altijd gezien als levend in Gods Koninkrijk. Dat is namelijk wat het inhoudt Jood te zijn: je staat onder Gods wetten, Gods bestuur, Gods woord. De Farizeeën zagen de Sabbat als het Koninkrijk Gods in de tijd, en het volk Israël als Gods Koninkrijk in de ruimte. In de toekomst zou dat nog veel heerlijker tot uiting komen.
Het thema van God als koning van Israël, koning van de wereld werd het brandpunt van de liturgie van Rosj Hasjana (Joods Nieuwjaar). Dan worden vele teksten gereciteerd uit Tora en Profeten en Psalmen, waarin 'God is Koning' wordt uitgeroepen. Niet alleen God die Koning was omdat Hij in het begin geschapen heeft. Ook niet alleen God die Koning zal zijn, omdat Hij aan het einde der tijden zal overwinnen. Maar: God is Koning nu, nu wij Hem uitroepen, bij de klank van de sjofar.
Want God is Koning waar Hij erkend wordt, en Israël heeft Hem aan de Zee (Ex 15,18) en op Sinaï erkend, Hem als Heer en Koning aanvaard. Nog steeds iedere dag is het een centraal element in het gebed. Nog dagelijks zegt de vrome Jood vele malen: “Gezegend Gij, Eeuwige onze God, koning van het heelal”.

Hij sluit af met:
“Onze beide tradities, de joodse en de christelijke, hebben veel aan de wereld te bieden. Toch zijn beide beperkt en onvolledig. Wij zijn eindige dienaren van de Oneindige, die ons in zijn genade heeft geroepen het Koninkrijk te bouwen, een koninkrijk dat al aanwezig is in het volk Israël, Joodse wortel en christelijke tak, maar ook een koninkrijk dat in zijn volheid nog moet komen. Laten wij samenwerken aan de verwerkelijking daarvan.”


Wybrand Ganzevoort
Provinciale Werkgroep Kerk en Israël Utrecht

gepubliceerd 2014