Elk jaar bedenkt de werkgroep Kerk & Israël waartoe ik behoor, een excursie waarin we op zoek gaan naar het Jodendom van vroeger en nu. Een grote stad als Amsterdam heeft veel te bieden, maar wat weten wij van Joods leven in onze eigen omgeving? We gaan op pad!

Met 20 personen vertrekken wij in eigen auto’s. Een gemeentelid vertelt, dat in haar huis ooit een kleine (huiskamer)synagoge gehuisvest is geweest… de eerste verrassing!
Ons eerste reisdoel is Schoonhoven. We bezoeken de goed onderhouden begraafplaats en bekijken de voormalige synagoge met mikwe (nu het museum Edelambacht). Door informatie die we hebben verkregen via internet en van de VVV krijgen we een aardig beeld van de voormalige Joodse gemeenschap.
Via de Lekdijk rijden we naar Lekkerkerk waar een plaquette en een raampje met een Davidsster ons herinneren aan de synagoge; het boeiende verhaal over Joden uit Lekkerkerk maakt het verleden actueel. We gaan naar Gouda waar o.a. straatnamen verwijzen naar de Joodse gemeenschap en het Joodse monument naar de vroegere begraafplaats. Ook hier is een synagoge geweest en een Joods bejaardentehuis.
Bij een van de werkgroepleden eten we de zelfgemaakte Israëlische lunch die bestaat uit pita-broodjes, choemoes, salades, fruit, frisdrank. Klezmer muziek maakt de ongedwongen sfeer compleet.

In Woerden bezoeken we het bijzondere Joodse monument en het Woerdense verhaal wordt verteld bij de indrukwekkende begraafplaats die verborgen ligt achter een muur en poort. Dit alles tot verbazing van deelnemers, die nóch de begraafplaats nóch het monument kennen terwijl ze er soms vlak bij naar school gaan of er werken!
Napratend met een glas frisdrank, herinneren we ons Herman de Man, een van origine Joodse schrijver, die veel boeken heeft geschreven over onze streek en over zijn inwoners.

De zoektocht heeft ons veel verrassends opgeleverd en de onderlinge gesprekken hebben de Joodse gemeenschap uit onze eigen omgeving tot leven gebracht!

Nieuwsgierig geworden naar (voormalig) Joods leven in uw eigen omgeving? Op de website van het Joods Historisch Museum kunt u zoeken naar informatie over uw eigen dorp of stad. Ook kan de VVV u op weg helpen en op het gemeentehuis/stadskantoor van de plaats die u wilt bezoeken, kan meestal de sleutel voor de Joodse begraafplaats worden opgevraagd.
Gaat u eens op zoek naar Joods leven in uw eigen omgeving. Ik wens u een verrassende tocht toe!


Sippy Klercq




Grafsteen van iemand uit een Levieten-geslacht,
met kan en waterbekken, in Woerden


gepubliceerd 2005